Op het A1 Bedrijvenpark Deventer is een pilot gestart met de eerste energiehub in het verzorgingsgebied van netbeheerder Liander. De hub bundelt energievraag van bedrijven via een groepscontract en moet ondernemers zonder netcapaciteit toch van stroom voorzien. De proef is onderdeel van het landelijke programma Smart Energy Hubs.

‘Dit is in de aanpak van netcongestie een bijzondere en noodzakelijke mijlpaal’, zegt wethouder Jaimi van Essen (Energie). ‘Het vraagt lef en toewijding van alle betrokken partners. Liander heeft het aangedurfd om deze pilot aan te gaan, net als de bedrijven.’

De eerste deelnemende bedrijven zijn Machinefabriek Geurtsen, F. van der Vooren Medische Groothandel en Dijkham Bouw. Volgens Van Essen verdienen zij een extra pluim: ‘Zij zullen hun bedrijfsvoering soms aan moeten passen en goede afspraken met elkaar moeten maken. Dat betekent soms over je eigen schaduw heen stappen. Daar heb ik heel veel waardering voor.’

De hub biedt een oplossing voor bedrijven die een kavel hebben gekocht, maar nog geen of onvoldoende vermogen hebben om hun bedrijfsactiviteiten te starten. Deventer begint met een kleine groep bedrijven met de hoogste urgentie, maar het systeem is vanaf de start schaalbaar opgezet. In een volgende fase kunnen ook andere partijen aansluiten.

Uniek is dat het bedrijventerrein zich nog in ontwikkeling bevindt. ‘We hebben in Deventer een greenfield-situatie, waarbij we vanaf het begin collectieve afspraken konden maken, nog vóórdat bedrijven operationeel zijn. Daarnaast is er enige bestaande netruimte. Die combinatie maakt versnelling mogelijk’, aldus de gemeente.

Eén contract, gedeeld vermogen

Voor de pilot is voor het eerst een groeps-transportovereenkomst (GTO) afgesloten. In plaats van individuele aansluitingen krijgen de bedrijven gezamenlijk toegang tot 1.200 kilowatt. De gemeente treedt op als contractpartij en is eigenaar van het systeem.

‘De samenwerkingskracht in onze regio is groot. Dat blijkt in Deventer’, zegt Minke Breijer, regiomanager bij Liander. ‘Geen makkelijke opgave, ook niet intern, maar vandaag zetten we wél een belangrijke stap vooruit.’

Deelnemers verdelen het vermogen onderling. Liander levert via het net, maar bemoeit zich niet met de interne verdeling. Er is geen formele beheerorganisatie of BIZ betrokken; het parkmanagement heeft een faciliterende rol.

Leren in de praktijk

Deventer is een van de pilotlocaties binnen het programma Smart Energy Hubs. Het project fungeert nadrukkelijk als leertraject. ‘Bij het opzetten van een hub komen veel complexe aspecten kijken: juridisch, technisch, organisatorisch en energetisch. Er is weinig ervaring beschikbaar, dus deze pilot biedt belangrijke inzichten voor toekomstige hubs’, stelt de gemeente.

Hoewel elders in Nederland al andere energiehubs bestaan, geldt de aanpak in Deventer als voorbeeld voor vergelijkbare situaties. Firan, specialist in duurzame energienetwerken, was betrokken bij de verkenning en ontwikkeling van het systeem.

De pilot wordt gefinancierd door de gemeente Deventer, provincie Overijssel, het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie (NP RES). Ook de deelnemende bedrijven dragen financieel bij aan de realisatie van de hub.

netcongestie